پنج حق جلسات دینی
پنج حق جلسات دینی
یک : شرکت در جلسات .
- عَنِ الْفُضَیْلِ بْنِ یَسَارٍ قَالَ قَالَ لِی أَبُو جَعْفَرٍ ع یَا فُضَیْلُ إِنَّ حَدِیثَنَا یُحْیِی الْقُلُوب .../ الخصال ج1 22
- وَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ الْمَلَائِکَةَ یَمُرُّونَ عَلَى مَجَالِسِ الذِّکْرِ فَیَقِفُونَ عَلَى رُءُوسِهِمْ وَ یَبْکُونَ لِبُکَائِهِمْ وَ یُؤَمِّنُونَ عَلَى دُعَائِهِمْ وَ إِذَا صَعِدُوا إِلَى السَّمَاءِ یَقُولُ اللَّهُ تَعَالَى مَلَائِکَتِی أَیْنَ کُنْتُمْ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِهِمْ فَیَقُولُونَ رَبَّنَا أَنْتَ أَعْلَمُ کُنَّا حَضَرْنَا مَجْلِساً مِنْ مَجَالِسِ الذِّکْرِ فَرَأَیْنَاهُمْ یُسَبِّحُونَکَ وَ یُقَدِّسُونَکَ وَ یَسْتَغْفِرُونَکَ یَخَافُونَ نَارَکَ وَ یَرْجُونَ ثَوَابَکَ فَیَقُولُ سُبْحَانَهُ أُشْهِدُکُمْ أَنِّی قَدْ غَفَرْتُ لَهُمْ وَ آمَنْتُهُمْ مِنْ نَارِی وَ أَوْجَبْتُ لَهُمْ جَنَّتِی فَیَقُولُونَ رَبَّنَا تَعْلَمُ أَنَّ فِیهِمْ مَنْ لَمْ یَذْکُرْکَ فَیَقُولُ سُبْحَانَهُ قَدْ غَفَرْتُ لَهُ بِمُجَالَسَةِ أَهْلِ ذِکْرِی فَإِنَّ الذَّاکِرِینَ لَا یَشْقَى بِهِمْ جَلِیسُهُمْ ... / إرشاد القلوب إلى الصواب ج1 61
- غوالی اللئالی رَوَى عِدَّةٌ مِنَ الْمَشَایِخِ بِطَرِیقٍ صَحِیحٍ عَنِ الصَّادِقِ ع أَنَّهُ قَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَقُولُ لِمَلَائِکَتِهِ عِنْدَ انْصِرَافِ أَهْلِ مَجَالِسِ الذِّکْرِ وَ الْعِلْمِ إِلَى مَنَازِلِهِمْ اکْتُبُوا ثَوَابَ مَا شَاهَدْتُمُوهُ مِنْ أَعْمَالِهِمْ فَیَکْتُبُونَ لِکُلِّ وَاحِدٍ ثَوَابَ عَمَلِهِ وَ یَتْرُکُونَ بَعْضَ مَنْ حَضَرَ مَعَهُمْ فَلَا یَکْتُبُونَهُ فَیَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مَا لَکُمْ لَمْ تَکْتُبُوا فُلَاناً أَ لَیْسَ کَانَ مَعَهُمْ وَ قَدْ شَهِدَهُمْ فَیَقُولُونَ یَا رَبِّ إِنَّهُ لَمْ یَشْرَکْ مَعَهُمْ بِحَرْفٍ وَ لَا تَکَلَّمَ مَعَهُمْ بِکَلِمَةٍ فَیَقُولُ الْجَلِیلُ جَلَّ جَلَالُهُ أَ لَیْسَ کَانَ جَلِیسَهُمْ فَیَقُولُونَ بَلَى یَا رَبِّ فَیَقُولُ اکْتُبُوهُ مَعَهُمْ إِنَّهُمْ قَوْمٌ لَا یَشْقَى بِهِمْ جَلِیسُهُمْ فَیَکْتُبُونَهُ مَعَهُمْ فَیَقُولُ تَعَالَى اکْتُبُوا لَهُ ثَوَاباً مِثْلَ ثَوَابِ أَحَدِهِم .../ بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار ج1 202
- وَ قَالَ ص إِذَا مَرَرْتُمْ بِرِیَاضِ الْجَنَّةِ فَارْتَعُوا فِیهَا قَالُوا وَ مَا رِیَاضُ الْجَنَّةِ قَالَ مَجَالِسُ الذِّکْر... مجموعة ورام(تنبیه الخواطر) ج2 234
- وَ قَالَ مَا جَلَسَ قَوْمٌ یَذْکُرُونَ اللَّهَ إِلَّا نَادَى بِهِمْ مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ قُومُوا فَقَدْ بُدِّلَتْ سَیِّئَاتُکُمْ حَسَنَاتٍ وَ غُفِرَ لَکُمْ جَمِیعاً وَ مَا قَعَدَ عِدَّةٌ مِنْ أَهْلِ الْأَرْضِ یَذْکُرُونَ اللَّهَ- إِلَّا قَعَدَ مَعَهُمْ عِدَّةٌ مِنَ الْمَلَائِکَةِ وَ قَالَ مَا جَلَسَ قَوْمٌ یَذْکُرُونَ اللَّهَ إِلَّا حَفَّتْهُمُ الْمَلَائِکَةُ وَ غَشَتْهُمُ الرَّحْمَةُ وَ تَنَزَّلَتْ عَلَیْهِمُ السَّکِینَةُ وَ ذَکَرْتُهُمْ فِیمَنْ عِنْدَهُم .../ مشکاة الأنوار فی غرر الأخبار 56
دو : گوش دادن :
- سَمَّاعُونَ لِلْکَذِبِ سَمَّاعُونَ لِقَوْمٍ آخَرِینَ مائده / 41 . (و خواه) از یهودیان آنان که براى دروغ سازى (و تحریف) با دقّت به سخنان تو گوش مىدهند و همچنین (به قصد جاسوسى) براى قوم دیگرى که نزد تو نیامدهاند، به سخنان تو گوش مىدهند
- وَ مِنْهُمُ الَّذِینَ یُؤْذُونَ النَّبِیَّ وَ یَقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ قُلْ أُذُنُ خَیْرٍ لَکُمْ یُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ یُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِینَ وَ رَحْمَةٌ لِلَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ الَّذِینَ یُؤْذُونَ رَسُولَ اللَّهِ لَهُمْ عَذابٌ أَلِیمٌ . توبه / 61 .... برخى از منافقان، پیامبر را آزار مىدهند ومىگویند: او سراپا گوش است. (و به سخن هر کس گوش مىدهد.) بگو: گوش دادن او به نفع شماست، او به خداوند ایمان دارد و مؤمنان را تصدیق مىکند و براى هر کس از شما که ایمان آورد، مایه رحمت است و آنان که رسول خدا را اذیّت وآزار مىدهند، عذابى دردناک دارند
- إِنِّی وَجَدْتُ امْرَأَةً تَمْلِکُهُمْ وَ أُوتِیَتْ مِنْ کُلِّ شَیْءٍ وَ لَها عَرْشٌ عَظِیمٌ . نمل / 23 (هدهد توضیح داد:) همانا من زنى را یافتم (به نام بلقیس) که بر مردم سلطنت مىکرد و از همه چیز (دنیا) برخوردار بود وتخت بزرگى داشت. وَجَدْتُها وَ قَوْمَها یَسْجُدُونَ لِلشَّمْسِ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ زَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطانُ أَعْمالَهُمْ فَصَدَّهُمْ عَنِ السَّبِیلِ فَهُمْ لا یَهْتَدُونَ نمل / 24 آن زن و قومش را چنین یافتم که به جاى خدا براى خورشید سجده مىکنند و شیطان اعمالشان را در نظرشان آراسته، پس آنان را از راه (حقّ) بازداشته و آنان هدایت نمىشوند. ( سلیمان با دقت به سخنان هدهد گوش می داد. )
- الَّذِینَ کانَتْ أَعْیُنُهُمْ فِی غِطاءٍ عَنْ ذِکْرِی وَ کانُوا لا یَسْتَطِیعُونَ سَمْعاً . کهف / 101 .... همانها که چشمهایشان در پرده بود و به یاد من نیفتادند، و قدرت شنوایى نداشتند
- خَتَمَ اللَّهُ عَلى قُلُوبِهِمْ وَ عَلى سَمْعِهِمْ وَ عَلى أَبْصارِهِمْ غِشاوَةٌ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِیمٌ ../ بقره / 7 .... خداوند بر دلها و بر گوش آنان مهر زده است و در برابر چشمانشان پردهاى است و براى آنان عذابى بزرگ است .
- وَ یَوْمَ یُحْشَرُ أَعْداءُ اللَّهِ إِلَى النَّارِ فَهُمْ یُوزَعُونَ حَتَّى إِذا ما جاؤُها شَهِدَ عَلَیْهِمْ سَمْعُهُمْ وَ أَبْصارُهُمْ وَ جُلُودُهُمْ بِما کانُوا یَعْمَلُونَ .. فصلت / 20 .... و (یاد کن) روزى را که دشمنان خدا جمع گشته و به سوى دوزخ آورده مىشوند و آنان را از پراکندگى باز مىدارند تا چون به دوزخ رسند، گوش و چشمان و پوستشان به آن چه انجام مىدادند گواهى مىدهد.
سه : حفظ کردن :
- إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص أَوْصَى إِلَى أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع وَ کَانَ فِیمَا أَوْصَى بِهِ أَنْ قَالَ لَهُ یَا عَلِیُّ مَنْ حَفِظَ مِنْ أُمَّتِی أَرْبَعِینَ حَدِیثاً یَطْلُبُ بِذَلِکَ وَجْهَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الدَّارَ الْآخِرَةَ حَشَرَهُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مَعَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقا .../ بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار ج2 153
- أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الصَّادِقِ ع قَالَ مَنْ حَفِظَ مِنْ شِیعَتِنَا أَرْبَعِینَ حَدِیثاً بَعَثَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ یَوْمَ الْقِیَامَةِ عَالِماً فَقِیهاً وَ لَمْ یُعَذِّبْه التوحید للصدوق 372 60
- قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى لِمُوسَى ع یَا مُوسَى احْفَظْ وَصِیَّتِی لَکَ بِأَرْبَعَةِ أَشْیَاءَ أَوَّلُهُنَّ مَا دُمْتَ لَا تَرَى ذُنُوبَکَ تُغْفَرُ فَلَا تَشْغَلْ بِعُیُوبِ غَیْرِکَ وَ الثَّانِیَةُ مَا دُمْتَ لَا تَرَى کُنُوزِی قَدْ نَفِدَتْ فَلَا تَغْتَمَّ بِسَبَبِ رِزْقِکَ وَ الثَّالِثَةُ مَا دُمْتَ لَا تَرَى زَوَالَ مُلْکِی فَلَا تَرْجُ أَحَداً غَیْرِی وَ الرَّابِعَةُ مَا دُمْتَ لَا تَرَى الشَّیْطَانَ مَیِّتاً فَلَا تَأْمَنْ مَکْرَه
چهار : عمل کردن :
- الکافی ج1 70 باب الأخذ بالسنة و شواهد الکتاب ..... ص : 69
- قَالَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ ع إِنَّ أَفْضَلَ الْأَعْمَالِ عِنْدَ اللَّهِ مَا عُمِلَ بِالسُّنَّةِ وَ إِنْ قَل
پنج : انتقال به غیر